Bij diplopie zie je twee beelden tegelijkertijd. Om één helder beeld te krijgen bij het openen van de ogen, moeten de hersenen en de ogen samenwerken. Dit verloopt meestal volgens een automatisch proces, maar als er iets misgaat in deze samenwerking krijg je dubbele beelden te zien. Dubbelzien kent zowel een lichte, als een ernstige vorm. Het kan met beide ogen voorkomen (binoculaire diplopie), maar ook met één oog (monoculaire diplopie). Sommige mensen zien de dubbele beelden naast elkaar, maar ze kunnen ook boven elkaar te zien zijn. De beelden kunnen statisch t.o.v. elkaar te zien zijn, maar ze kunnen ook verschuiven. Dubbelzien veroorzaakt motorische problemen met lezen en schrijven, misstappen en mispakken en geeft ook vaak lichamelijke klachten als hoofdpijn, duizeligheidwazig zicht en vermoeide ogen.

Dubbel zicht kan een teken zijn van een onderliggend probleem. Diplopie kan tijdelijk zijn, maar in het ergste geval ook blijvend.

De hersenen proberen dubbelzien van nature te voorkomen: ze gaan je als het ware misleiden. De hersenen nemen de twee beelden van de ogen wel aan en gebruiken deze ook, maar uiteindelijk wordt een van de twee beelden onderdrukt. Dit onderdrukken leidt ertoe dat we wel een helder beeld zien, maar dit komt dus doordat de hersenen je om de tuin leiden. Dit heeft als gevolg dat het geen groot, urgent probleem lijkt te zijn, en er ook niet snel een arts of specialist geraadpleegd wordt. Toch is het raadzaam om bij dubbelzien een optometrist, oogarts of neuroloog te bezoeken. Ook als je minimaal en tijdelijk dubbelziet.

Soorten dubbelzien:

Afhankelijk van de onderliggende aandoening en/of het een structureel of functioneel probleem met het zicht betreft, kunt je last hebben van vier soorten van dubbelzien:

• Binoculair dubbelzien: Het dubbele zicht stopt als een van beide ogen bedekt wordt. Er gaat namelijk iets mis in de samenwerking tussen de ogen
• Monoculair dubbelzien: Met monoculair zicht (dubbelbeelden met 1 oog), komt het dubbelzien voor bij slechts één oog. Dit is meestal gevolg van een structureel probleem van het oog. Het probleem zit hem niet in de samenwerking tussen de ogen en blijft ook bestaan als er een oog afgedekt wordt met een ooglapje. Dit type komt veel minder vaak voor dan de andere soorten van dubbelzien.
• Tijdelijk dubbelzien: Tijdelijk dubbelzien is over het algemeen het gevolg van hoofdletsel, of van vergiftiging door bijvoorbeeld alcohol.
• Bewust dubbelzien: bijvoorbeeld bij het kijken naar optische illusies

Symptomen van dubbelzien

• Pijn rondom de ogen of bij het maken van oogbewegingen
• Hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid
• Zware/ hangende oogleden
• Zwakte in de ogen
• Gekruist staande ogen
• Onjuiste uitlijning van een of beide ogen (zoals een dolend oog of scheel kijken)

Oorzaken van dubbelzien

• Verlamde oogzenuw(en) die de oogspieren aansturen raken verlamd. Doordat de oogspieren niet goed functioneren krijgen de hersenen van ieder oog een ander beeld doorgestuurd. Hersenzenuwen kunnen beschadigd raken door o.a. suikerziekte, een afwijking in het bloedvat, een tumor, MS of een herseninfarct
• Trauma: door een harde klap of bal in het oog kan het de oogspier bekneld raken doordat het oog naar binnen gedrukt wordt en de oogkas breekt. Door de beknelling kan de oogspier niet meer goed functioneren
• Hoornvlies problemen: Ons hoornvlies is de buitenste schijf die het oog bedekt en die het mogelijk maakt om in het licht te kijken. Problemen met het hoornvlies (bijvoorbeeld littekenvorming) veroorzaken meestal monoculair dubbelzien omdat de schade aan het hoornvlies het invallend licht verstoort.
• Scheelzien op latere leeftijd. Als een volwassene scheel kijkt zenden de ogen twee beelden naar de hersenen, de hersenen kunnen deze twee niet samenvoegen of één van de twee beelden negeren. Als kinderen jonger dan 8 jaar scheel kijken, kunnen de hersenen het beeld van één oog nog wel onderdrukken, waardoor er niet dubbel wordt gezien. Het onderdrukte oog heet een lui oog.
• Staar: Onze lens bevindt zich achter de pupil en richt het licht op het netvlies. Bij staar is de lens vertroebeld en dit veroorzaakt het dubbelzien.
• Astigmatisme: een cilinderafwijking kan een dubbelbeeld veroorzaken omdat het invallende licht op twee verschillende brandpunten gebroken wordt. Dit komt doordat de oogbol een afwijkende vorm heeft
• Spierproblemen: De oogspieren (oculaire spieren) laten ons oog bewegen, dus als de ene oogspier zwakker is dan de andere, kan dat dubbelzien tot gevolg hebben. Bepaalde aandoeningen, zoals de ziekte van Graves (een schildklieraandoening) of myasthenia gravis (een auto-immuunziekte) kunnen bijdragen aan oculaire spierproblemen.

• Problemen in de hersenen: Er zijn veel gebieden in de hersenen die helpen met het verwerken van visuele informatie. Zenuwen zorgen ervoor dat deze gegevens rechtstreeks van de ogen naar de hersenen worden doorgegeven. Er kunnen verschillende problemen ontstaan in de hersenen, zoals beroertes, aneurysma, verhoogde druk door trauma, tumoren, en migraine die kunnen leiden tot een verstoring in het doorgeven van de gegevens, met dubbelzien als gevolg.

Behandeling van dubbelzien

Nadat onderzocht is wat het dubbelzien veroorzaakt, zijn er verschillende behandelingen mogelijk. Nogmaals, dubbelzien is over het algemeen een symptoom van een ander probleem. De behandeling van diplopie kan het volgende omvatten:

• Chirurgie
• Orthopedie
• Geneesmiddelen (bij een systemische aandoening)
• Oefentherapie
• Een bril met prismaglazen
• Prisma lenzen
• Het afdekken van het oog met ooglapjes (bij monoculair dubbelzien)

Ondervind jij problemen met dubbelzien? Raadpleeg dan de beste opticien bij jou in de buurt voor een betrouwbare oogonderzoek

KIES VOOR OOGZORG  Of BEL voor DIRECT advies 088-3773400